۱۰ راهکار کاربردی برای تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی

۱۰ راهکار کاربردی برای تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی

مهارت شنیداری یا Listening یکی از اساسی‌ترین مهارت‌ها در یادگیری زبان انگلیسی است که بسیاری از زبان‌آموزان در آن با چالش‌هایی روبه‌رو هستند. این مهارت به شما کمک می‌کند تا به مکالمات انگلیسی گوش دهید، درک کنید و به‌راحتی در موقعیت‌های مختلف از زبان استفاده کنید. یکی از دلایلی که یادگیری مهارت شنیداری سخت به نظر می‌رسد، سرعت بالای صحبت کردن بومی‌زبان‌ها، لهجه‌های مختلف و واژگان تخصصی است. در این مقاله، با معرفی ۱۰ روش عملی و کاربردی برای تقویت مهارت شنیداری شما، کمک خواهیم کرد تا این مهارت را به طور مؤثر و سریع‌تر یاد بگیرید.

۱. گوش دادن فعال (Active Listening) و تمرین روزانه

گوش دادن فعال به معنای تنها شنیدن صداها نیست، بلکه شما باید به معنی، ساختار جملات، تلفظ و حتی لحن گوینده توجه کنید. برای تقویت مهارت شنیداری، لازم است که گوش دادن را به یک عادت روزانه تبدیل کنید و تمرین مستمر داشته باشید. گوش دادن به زبان انگلیسی باید به‌طور مرتب در برنامه‌ی روزانه‌ی شما قرار بگیرد.

روش پیشنهادی:

1. یک پادکست کوتاه (حدود 5 دقیقه) انتخاب کنید.

2. ابتدا یک بار بدون توجه به واژه‌های دقیق گوش دهید و فقط به مفهوم کلی توجه کنید.

3. سپس، همان قسمت را دوباره گوش دهید و این بار سعی کنید واژه‌های خاصی که متوجه می‌شوید را یادداشت کنید.

4. در نهایت، سعی کنید جملات را به زبان خودتان بازگو کنید.

مثال:

اگر به یک پادکست درباره‌ی «سیستم‌های آموزشی در کشورهای مختلف» گوش می‌دهید، می‌توانید توجه کنید که گوینده چگونه از واژه‌ها و اصطلاحات استفاده می‌کند. مثلاً:

“In Finland, students start their formal education at the age of seven.”

شما باید سعی کنید بفهمید که معنی این جمله چیست و آیا کلمات دیگری که به آن اشاره شده‌اند، درک کرده‌اید یا خیر.

۲. استفاده از منابع صوتی متنوع (Diverse Audio Sources)

یکی از اشتباهات رایج زبان‌آموزان این است که همیشه از یک نوع منبع برای شنیدن استفاده می‌کنند. در حقیقت، تنوع منابع صوتی می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت شنیداری خود را در برابر گویش‌ها و لهجه‌های مختلف تقویت کنید. اگر فقط به یک نوع منبع گوش دهید (مثل پادکست‌های یک‌نواخت یا فقط فیلم‌های هالیوودی)، ممکن است در شنیدن مکالمات واقعی که در آن‌ها گویندگان با لهجه‌های مختلف صحبت می‌کنند، مشکل پیدا کنید.

روش پیشنهادی:

• پادکست‌های مختلف با موضوعات مختلف مانند تاریخ، تکنولوژی، آموزش، اخبار.

• فیلم‌ها و سریال‌های مختلف از کشورهای مختلف: لهجه‌های آمریکایی، بریتانیایی، استرالیایی و غیره.

• کتاب‌های صوتی که به شما کمک می‌کنند داستان‌ها را به‌طور شنیداری درک کنید.

مثال:

فرض کنید شما پادکستی را از یک فرد استرالیایی می‌شنوید که با لهجه استرالیایی صحبت می‌کند. در ابتدا ممکن است به نظر برسد که خیلی سریع و متفاوت است، اما اگر شما به گوش دادن ادامه دهید و با این لهجه آشنا شوید، به مرور زمان قادر خواهید بود که آن را بهتر درک کنید. در مقابل، زمانی که به یک پادکست بریتانیایی گوش می‌دهید، شما با تفاوت‌های تلفظی دیگری مواجه خواهید شد. این تنوع به شما کمک می‌کند که مهارت شنیداری خود را در برابر چالش‌های مختلف تقویت کنید.

۳. تکنیک سایه‌زنی (Shadowing)

یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تقویت مهارت شنیداری، استفاده از تکنیک سایه‌زنی است. در این روش، شما باید همزمان با گوینده صحبت کنید. این تکنیک نه‌تنها به شما کمک می‌کند تا زبان را بهتر بشنوید، بلکه به شما این امکان را می‌دهد که لحن، ریتم و سرعت طبیعی زبان را نیز یاد بگیرید.

روش پیشنهادی:

1. یک قطعه‌ی کوتاه از مکالمه یا پادکست انتخاب کنید (حدود 1-2 دقیقه).

2. ابتدا بدون توقف گوش دهید تا تمام جزئیات را متوجه شوید.

3. سپس، همان قطعه را دوباره گوش دهید و سعی کنید با گوینده همزمان صحبت کنید.

4. تلاش کنید که تلفظ، سرعت و لحن را دقیقاً همانند گوینده تکرار کنید.

مثال:

فرض کنید شما یک ویدئو از TED Talks دارید که در آن سخنرانی درباره‌ی تغییرات اقلیمی است. شما می‌توانید ابتدا گوش کنید تا نکات کلی را متوجه شوید و سپس تلاش کنید که سخنرانی را به طور همزمان با گوینده تکرار کنید. این تمرین به شما کمک می‌کند تا نه تنها به فهمیدن جملات بپردازید، بلکه در تلفظ و بیان دقیق‌تر نیز پیشرفت کنید.

۴. تکرار و بازپخش جملات (Repetition and Replay)

گاهی اوقات شما ممکن است نتوانید چیزی را که گوینده می‌گوید، در اولین بار بفهمید. در چنین مواقعی، بهترین کار این است که قطعه‌ی مورد نظر را چند بار پخش کنید و تکرار کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا جملات و کلمات را بهتر درک کنید.

روش پیشنهادی:

• یک جملات خاص را از یک مکالمه یا پادکست انتخاب کنید.

• آن را چندین بار پخش کنید و هر بار سعی کنید نکات جدیدی پیدا کنید.

• پس از چند بار گوش دادن، سعی کنید جمله‌ها را با صدای بلند تکرار کنید تا تلفظ شما نیز بهبود یابد.

مثال:

شما ممکن است در ابتدا متوجه این جمله در یک پادکست نشوید:

“The economic crisis in 2008 had a global impact on many industries.”

پس از گوش دادن به آن چند بار، ممکن است متوجه شوید که کلمه “impact” به معنای “تأثیر” است و بتوانید به طور طبیعی آن را در جملات مشابه استفاده کنید.

۵. گوش دادن به منابع با سرعت‌های مختلف (Varying Speed)

سرعت بالای صحبت کردن یکی از چالش‌های بزرگ در شنیدن زبان انگلیسی است. خوشبختانه، بسیاری از منابع صوتی امکان تنظیم سرعت پخش را به شما می‌دهند. شما می‌توانید ابتدا سرعت را کاهش دهید و پس از عادت کردن به سرعت پایین، آن را به حالت طبیعی برگردانید.

روش پیشنهادی:

1. ابتدا پادکست یا ویدئویی را با سرعت پایین گوش دهید (مثلاً 0.75x).

2. بعد از چند بار گوش دادن و درک کامل جملات، سرعت را به حالت طبیعی (1x) بازگردانید.

3. در نهایت، می‌توانید حتی سرعت را به حالت سریع‌تر (مثلاً 1.25x یا 1.5x) تغییر دهید تا توانایی شنیدن سریع‌تر جملات را افزایش دهید.

مثال:

اگر یک پادکست را با سرعت طبیعی گوش دهید و نمی‌توانید برخی جملات را درک کنید، سرعت را کاهش دهید و آن را دوباره گوش کنید. سپس با سرعت طبیعی گوش دهید تا توانایی شنیدن جملات سریع‌تر را در خود تقویت کنید.

۶. استفاده از زیرنویس برای کمک به درک مطلب

زیرنویس‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا درک بهتری از گفتار داشته باشید. هنگام مشاهده‌ی فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی به زبان انگلیسی، از زیرنویس انگلیسی استفاده کنید تا همزمان با شنیدن، کلمات و جملات را بخوانید.

روش پیشنهادی:

1. ابتدا فیلم یا سریال را با زیرنویس انگلیسی مشاهده کنید.

2. پس از چند بار مشاهده، زیرنویس را خاموش کنید و تلاش کنید تا جملات را فقط از طریق شنیدن درک کنید.

مثال:

اگر در حال تماشای یک قسمت از سریال “Friends” هستید و جملات “I can’t believe this is happening!” را نمی‌فهمید، با زیرنویس، معنی و تلفظ آن را درک کنید و سپس تلاش کنید که خودتان جمله را تکرار کنید.

۷. گوش دادن به مکالمات واقعی (Authentic Conversations)

یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت مهارت شنیداری، گوش دادن به مکالمات واقعی است. به این معنا که به جملات، اصطلاحات و واژه‌های کاربردی که در زندگی روزمره به کار می‌روند، توجه کنید. اکثر زبان‌آموزان تنها به منابع آموزشی گوش می‌دهند که ممکن است جملات آن‌ها خیلی رسمی و ساختگی باشند، اما در زندگی واقعی، افراد به شیوه‌ای بسیار طبیعی‌تر و راحت‌تر صحبت می‌کنند.

مکالمات واقعی شامل محتوای مختلفی می‌شود، مانند مکالمات خیابانی، گفتگوهای دوستانه، یا حتی برنامه‌های تلویزیونی که افراد به‌طور غیررسمی و بدون داشتن آمادگی قبلی صحبت می‌کنند. این نوع مکالمات می‌توانند به شما کمک کنند تا با سرعت و لحن طبیعی زبان آشنا شوید و یاد بگیرید که چطور واژگان و جملات را در موقعیت‌های مختلف به کار ببرید.

روش پیشنهادی:

• پادکست‌های واقعی: به پادکست‌هایی گوش دهید که شامل گفت‌وگوهای واقعی بین افراد است. این نوع پادکست‌ها معمولاً شامل مکالمات طبیعی در مورد زندگی روزمره، مسائل اجتماعی یا حتی مصاحبه‌ها می‌شوند.

• فیلم‌ها و سریال‌ها: یکی دیگر از منابع خوب برای گوش دادن به مکالمات واقعی، تماشای فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی است که شخصیت‌ها در آن‌ها به‌طور غیررسمی صحبت می‌کنند. این کار به شما کمک می‌کند که با لهجه‌ها و تنوع‌های مختلف زبان انگلیسی آشنا شوید.

• گوش دادن به افراد بومی‌زبان: اگر امکانش را دارید، می‌توانید به افرادی که زبان مادری آن‌ها انگلیسی است گوش دهید و مکالمات روزمره آن‌ها را درک کنید.

مثال:

فرض کنید شما به پادکست “This American Life” گوش می‌دهید که شامل داستان‌های واقعی از زندگی مردم آمریکاست. در این پادکست، افراد مختلف درباره‌ی تجربیات زندگی خود صحبت می‌کنند و گاهی از اصطلاحات و زبان غیررسمی استفاده می‌کنند. شما ممکن است با عبارت‌هایی مانند “I can’t even” یا “That’s wild!” مواجه شوید که در مکالمات رسمی‌تر جایی ندارند، اما در زندگی روزمره کاملاً رایج هستند.

۸. از تکنولوژی برای تقویت مهارت شنیداری استفاده کنید (Use Technology)

با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژی، دیگر نیازی نیست که برای تقویت مهارت شنیداری تنها به منابع فیزیکی مانند کتاب‌ها یا کلاس‌های حضوری محدود شوید. اپلیکیشن‌ها و سایت‌های مختلف می‌توانند به شما کمک کنند تا به‌طور هدفمند تمرین کنید و مهارت شنیداری خود را تقویت کنید. این ابزارها معمولاً شامل تمرینات صوتی، شبیه‌سازی‌های مکالمه، و بازی‌های آموزشی هستند که به شما کمک می‌کنند زبان را به روش‌های سرگرم‌کننده و مفید یاد بگیرید.

روش پیشنهادی:

• اپلیکیشن‌های آموزشی: اپلیکیشن‌هایی مانند Duolingo، Rosetta Stone یا Memrise تمرین‌های شنیداری دارند که به شما کمک می‌کنند تا همزمان با یادگیری واژگان و گرامر، مهارت شنیداری خود را نیز تقویت کنید.

• Speechling: این اپلیکیشن به شما اجازه می‌دهد که جملات و مکالمات واقعی را گوش کنید و سپس سعی کنید آن‌ها را بازگو کنید. این روش به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از جملات و عبارات داشته باشید و بهبود تلفظ نیز حاصل شود.

• LingQ: این اپلیکیشن به شما کمک می‌کند تا با گوش دادن به متون مختلف، همزمان به یادگیری کلمات جدید و تقویت مهارت شنیداری بپردازید. همچنین، می‌توانید متنی که در حال گوش دادن به آن هستید را در کنار فایل صوتی ببینید تا درک بهتری از مطالب پیدا کنید.

مثال:

فرض کنید شما از اپلیکیشن LingQ استفاده می‌کنید و به یک داستان کوتاه به زبان انگلیسی گوش می‌دهید. با این اپلیکیشن، شما می‌توانید واژگان جدید را ببینید، معنای آن‌ها را جستجو کنید و به‌طور همزمان به فایل صوتی گوش دهید تا کلمات را در متن مشاهده کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا هم درک مطلب بهتری داشته باشید و هم مهارت شنیداری خود را تقویت کنید.

۹. تمرین با استفاده از اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های آنلاین (Use Apps and Online Platforms)

در دنیای دیجیتال امروز، تعداد زیادی از اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های آنلاین برای تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی وجود دارند. این ابزارها معمولاً شامل تمرینات صوتی، پادکست‌ها، شبیه‌سازی‌های مکالمه و حتی بازی‌های آموزشی هستند که می‌توانند تجربه یادگیری شما را جذاب‌تر و مؤثرتر کنند.

اپلیکیشن‌ها نه تنها به شما کمک می‌کنند که به‌طور منظم و هدفمند تمرین کنید، بلکه به شما این امکان را می‌دهند که در هر زمان و مکانی به محتوای صوتی گوش دهید. بسیاری از این اپلیکیشن‌ها امکان تنظیم سطح دشواری و سرعت پخش صوت را فراهم می‌کنند که به شما این فرصت را می‌دهد که در ابتدا مطالب را با سرعت کمتری گوش دهید و سپس با پیشرفت، سرعت را افزایش دهید.

روش پیشنهادی:

• BBC Learning English: این اپلیکیشن و وب‌سایت شامل پادکست‌های آموزشی و تمرینات شنیداری است که به شما کمک می‌کند با لهجه‌ها و اصطلاحات مختلف آشنا شوید.

• EnglishClass101: این پلتفرم شامل درس‌های صوتی و ویدئویی است که برای تمامی سطوح مناسب است. شما می‌توانید به صورت تدریجی از مکالمات ساده‌تر به مکالمات پیچیده‌تر گوش دهید.

• ELSA Speak: این اپلیکیشن تمرکز ویژه‌ای بر روی تلفظ و مهارت شنیداری دارد. شما می‌توانید با استفاده از آن، نحوه شنیدن و بیان دقیق‌تر کلمات و جملات را یاد بگیرید.

مثال:

فرض کنید شما از اپلیکیشن BBC Learning English استفاده می‌کنید. شما یک درس صوتی را انتخاب می‌کنید که درباره‌ی فرهنگ انگلیسی است. ابتدا به آن گوش می‌دهید و سپس از طریق زیرنویس و تمرینات، اطلاعات بیشتری کسب می‌کنید. به مرور زمان، این کار به شما کمک می‌کند تا با لهجه‌ها و گویش‌های مختلف انگلیسی آشنا شوید و به‌طور طبیعی‌تر به زبان گوش دهید.

۱۰. مشارکت در گروه‌های گفتگو یا تبادل زبان (Join Conversation Groups or Language Exchange)

یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت مهارت شنیداری، مشارکت در گروه‌های مکالمه یا تبادل زبان است. در این گروه‌ها، شما با افراد دیگر که یا زبان انگلیسی را به‌عنوان زبان مادری صحبت می‌کنند، یا زبان‌آموزان دیگر هستند، مکالمه می‌کنید. این روش به شما این امکان را می‌دهد که با مکالمات واقعی در موقعیت‌های مختلف روبرو شوید و به‌طور مستقیم از گویش‌ها و لهجه‌های مختلف یاد بگیرید.

این گروه‌ها معمولاً به صورت آنلاین یا حضوری برگزار می‌شوند و شما می‌توانید در آن‌ها به راحتی با افراد از سراسر دنیا صحبت کنید. چنین موقعیت‌هایی به شما فرصتی می‌دهند تا همزمان با مکالمه، مهارت شنیداری خود را تقویت کنید.

روش پیشنهادی:

• Tandem و HelloTalk: این اپلیکیشن‌ها به شما امکان می‌دهند که با افراد بومی زبان انگلیسی ارتباط برقرار کنید و از طریق چت و مکالمه‌های صوتی یا ویدیویی به تبادل زبان بپردازید.

• Meetup: این پلتفرم امکان پیدا کردن گروه‌های گفتگو و تبادل زبان را به شما می‌دهد. شما می‌توانید در گروه‌های مختلف به زبان انگلیسی صحبت کنید و از تجربیات دیگران بهره‌مند شوید.

• ConversationExchange: در این سایت، شما می‌توانید با افرادی که زبان مادری آن‌ها انگلیسی است، از طریق ایمیل، چت یا تماس صوتی مکالمه کنید.

مثال:

فرض کنید شما از Tandem برای پیدا کردن یک شریک زبان استفاده می‌کنید. شما یک فرد بومی زبان انگلیسی پیدا می‌کنید که زبان شما را یاد می‌گیرد و در عوض، شما به او در یادگیری زبان خود کمک می‌کنید. شما می‌توانید به‌طور منظم با او مکالمه داشته باشید و این به شما کمک می‌کند تا گوش دادن به زبان طبیعی را تمرین کنید و به سرعت پاسخ بدهید.

با استفاده از این روش‌ها، شما می‌توانید به‌طور مؤثر مهارت شنیداری خود را تقویت کنید و به راحتی در مکالمات واقعی زبان انگلیسی شرکت کنید. از آنجایی که تقویت مهارت شنیداری به تمرین و تکرار نیاز دارد، باید صبور باشید و از هر فرصتی برای گوش دادن به زبان انگلیسی استفاده کنید. هرچه بیشتر تمرین کنید، راحت‌تر می‌توانید به زبان انگلیسی گوش دهید و آن را درک کنید.